Estrogen là gì? Biểu hiện và cách bổ sung estrogen bị thiếu hụt giúp phụ nữ kéo dài tuổi xuân
Ở mỗi giới đều hình thành một hormone đặc trưng, trong khi ở nam giới là testosterone thì nữ giới là estrogen. Vậy estrogen là gì? Nó có vai trò như thế nào đối với sức khoẻ? Sự thiếu hụt estrogen gây ra hậu quả gì? Cùng Metaherb tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Estrogen là gì? Phân loại estrogen
Estrogen (hay còn gọi là nội tiết tố nữ) là một loại hormone quan trọng, chủ yếu được tiết ra ở buồng trứng, một phần nhỏ ở tuyến thượng thận và nhau thai; là nhân tố quyết định tới những đặc trưng của phái đẹp như ngực nở, eo thon, làn da trắng hồng, căng mọng. Đồng thời, chi phối, phát triển các đặc trưng sinh dục nữ, đảm bảo thiên chức làm vợ, làm mẹ,… cũng như giảm cholesterol, bảo vệ tim mạch, giúp xương chắc khỏe.
Trong cơ thể phụ nữ, estrogen tồn tại tự nhiên dưới 3 dạng là 17β estradiol (E2), estron (E1) và estriol (E3). Trong 3 dạng này, 17β estradiol được cơ thể sản sinh ra với số lượng nhiều nhất đồng thời cũng có tác dụng sinh học mạnh nhất. Tác dụng của 17β estradiol cao gấp 12 lần so với estron, cao gấp 80 lần so với estriol do đó estradiol là thành phần chính tạo nên tác dụng của estrogen. Estriol có tác dụng sinh học yếu nhất. Nó là dạng chuyển hoá của 17β estradiol và estrone. Cả 3 dạng này đều có bản chất hoá học là steroid và được cơ thể tổng hợp từ cholesterol.
Estrogen khi ở trong máu sẽ lưu hành dưới 3 dạng là dạng tự do (để hoạt động), dạng gắn với một protein (để lưu hành trong máu) và cuối cùng là dạng liên hợp (để thải ra ngoài). Các estrogen tự do khi đến tế bào đích sẽ khuếch tán qua màng tế bào để kết hợp với một thụ thể trong tế bào để thành một phức hợp. Phức hợp này sẽ đi vào nhân tế bào và gây ra hai hiệu quả là sao chép DNA để nhân đôi tế bào và tăng cường tổng hợp RNA. Sau đó nó sẽ rời khỏi thụ thể và thoát ra khỏi tế bào. Thời gian lưu lại trong nhân tế bào nhanh hay lâu tuỳ thuộc vào từng loại estrogen. Đó chính là tính mạnh hay yếu của từng loại.
Vai trò của estrogen đối với cơ thể
Đối với chức năng sinh sản
Tác dụng đối với buồng trứng
Estrogen gúp nang trứng phát triển, đồng thời làm tăng nhu động của vòi trứng khi trứng rụng, tạo điều kiện thuận lợi để đưa trứng vào tử cung, giúp quá trình thụ thai diễn ra đơn giản hơn.
Tác dụng đối với tử cung
Giúp tăng kích thước tử cung ở tuổi dậy thì và khi mang thai. Đồng thời, co bóp, tạo cơn co thắt để hỗ trợ quá trình sinh thường.
Ảnh hưởng đến sự phát triển của tuyến vú
Giúp tăng lắng đọng mỡ ở vú, phát triển hệ thống ống tuyến, mô đệm ở vú, giúp tuyến vú nở to hơn, quầng thâm vú sậm hơn khi bước vào giai đoạn tuổi dậy thì.
Tác động đến chu kì kinh nguyệt
Estrogen phối hợp cùng progesteron tạo thành chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng, đồng thời đảm bảo thời gian trứng rụng, ổn định và điều hòa kinh nguyệt,…
Đối với nhan sắc phụ nữ
Tác dụng đối với da
Estrogen có vai trò quan trọng trong sản xuất collagen và elastin – quyết định tới độ săn chắc, đàn hồi, phục hồi và duy trì độ ẩm của da. Estrogen còn giúp kiểm soát hormone MSH – hormone kích thích sản sinh hắc sắc tố melanin dưới da, giúp làn da trắng mịn, sáng hồng.
Tác động đến vóc dáng
Estrogen khiến phân bổ lượng mỡ trên cơ thể từ đó giúp ngoại hình của người phụ nữ trở nên quyến rũ, ngực nở, eo thon, đường cong cơ thể mềm mại,…
Tác dụng đối với tóc
Cơ thể đủ estrogen sẽ giúp chị em duy trì được mái tóc suôn mượt, óng ả, chắc khỏe, giảm gãy rụng, khô xơ,…
Đối với sức khoẻ
Tác dụng với não
Estrogen đầy đủ sẽ giúp tinh thần thoải mái, sảng khoái, minh mẫn, duy trì cả sức khỏe tinh thần và trí tuệ của người phụ nữ.
Tác dụng đối với xương
Estrogen giúp gắn kết các ion canxi vào khuôn xương, từ đó tăng tuổi thọ xương, tăng số lượng tế bào tạo xương, giúp phòng chống loãng xương, tiêu xương.
Tác dụng với gan và tim
Làm giảm cholesterol có trong huyết tương, qua đó giảm các bệnh về tim mạch như: huyết áp cao, xơ vữa động mạch,…
Đối với sinh lý ở nữ giới
Tác động đến sự ham muốn tình dục
Estrogen có tác động tới lưu lượng máu đến âm đạo – yếu tố quyết định đến độ nhạy cảm với những kích thích tình dục. Nhờ đó quyết định đến nhu cầu tình dục của mỗi người.
Khả năng tiết dịch âm đạo
Estrogen ảnh hưởng đến khả năng tiết dịch, bôi trơn âm đạo, giúp việc quan hệ trở nên thuận lợi hơn, thăng hoa hơn.
Biểu hiện sự thiếu hụt estrrogen ở nữ giới
Khi cơ thể rơi vào tình trạng thiếu estrogen sẽ thể hiện những biểu hiện thiếu estrogen đặc trưng như:
- Da không còn đàn hồi tốt, những vết chân chim, nám, tàn nhang…bắt đầu xuất hiện.
- Bên cạnh đó việc phân bổ mỡ trên cơ thể cũng không còn tốt khiến cơ thể sập xệ được biểu hiện như: vòng eo, mông và đùi tích mỡ, ngực chảy xệ.
- Ngoài ra thiếu estrogen còn làm cho chức năng sinh lý suy giảm. Phụ nữ sẽ suy giảm ham muốn hoặc mất ham muốn hoàn toàn. Tình trạng khô âm đạo, đau rát khi quan hệ bởi âm đạo không tiết đủ chất nhờn khiến cuộc yêu trở thành địa ngục. Viêm nhiễm âm đạo thường xuyên xảy ra khiến cô bé có mùi và chị em không tự tin “lâm trận” cùng chồng.
- Việc thiếu hụt estrogen không những tác động đến nhan sắc và sinh lý mà còn tác động đến cả sức khỏe của chị em. Tình trạng ròn xương, mất xương xảy ra. Các nguy cơ mắc bệnh về huyết áp, tim mạch, đái tháo đường… tăng lên. Chị em khó kiềm chế được cảm xúc hay cáu gắt, những cơn bốc hỏa thường xuyên khiến chị em mệt mỏi.
Nguyên nhân gây ra suy giảm estrogen
Suy giảm estrogen có thể do nhiều nguyên nhân dưới đây:
Tuổi tác: Phụ nữ sau tuổi 30 quá trình lão hóa tự nhiên bắt đầu biểu hiện rõ rệt. Sự suy giảm chức năng buồng trứng là nguyên nhân dẫn tới sự suy giảm nội tiết tố nữ estrogen.
Phụ nữ sau sinh: trong suốt quá trình mang thai, nội tiết tố của cơ thể tăng lên nhưng sau khi sinh một thời gian, lượng nội tiết lại giảm đi rõ rệt khiến cho cơ thể rơi vào tình trạng thiếu hụt nội tiết tố.
Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh: Sự lão hóa của các cơ quan sinh sản như buồng trứng, tử cung khiến cho lượng estrogen trong cơ thể ngày càng suy giảm. Đây là nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi về ngoại hình và tâm sinh lý như: xuất hiện nhiều nếp nhăn, nám da, giảm ham muốn, bốc hỏa…
Thiếu ngủ: Nếu tình trạng thiếu ngủ kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến 10 loại hormone trong đó có 2 loại estrogen và testosterone, gây sự tăng hoặc giảm hay rối loạn nội tiết tố.
Stress: Phụ nữ bị căng thẳng mệt mỏi kéo dài có thể gây mất cân bằng hormone trong cơ thể. Lâu dần sẽ dẫn đến tình trạng tăng cân chóng mặt, ham muốn tình dục bị suy giảm và khô âm đạo.
Ăn uống thiếu chất: Điều này thường gặp ở phụ nữ muốn giảm cân. Ăn uống kiêng khem quá đà sẽ dẫn đến thiếu chất, nghiêm trọng nhất là chất béo. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàm lượng estrogen trong cơ thể và tác động đến vùng đồi dưới cùng với tuyến yên từ đó sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất estrogen của buồng trứng.
Môi trường sống và làm việc độc hại: Phụ nữ thường xuyên tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại hay môi trường ô nhiễm thường cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến suy giảm nội tiết tố.
Hậu quả của việc suy giảm estrogen nữ giới
Suy giảm nội tiết tố nữ hay estrogen ảnh hưởng không nhỏ đến sức khoẻ của người phụ nữ, khiến chị em phải đối mặt với những nguy cơ như:
- Mụn, nám da: Da trở nên khô sạm, thiếu độ ẩm, đàn hồi kém, xuất hiện tàn nhang, chảy sệ,… làm chị em sẽ không tự tin trong giao tiếp
- Khô hạn: Tình trạng khô âm đạo là tình trạng phổ biến khi phụ nữ trải qua giai đoạn tiền mãn kinh. Khi estrogen tiết ra ít hơn sẽ làm thành âm đạo giảm lượng dịch tiết ra cũng như độ đàn hồi gây khó chịu, đau rát khi vợ chồng gần gũi. Thậm chí còn gây nên tình trạng mất khoái cảm tình dục và các bệnh phụ khoa nấm ngứa.
- Cáu gắt:Thay đổi tâm trạng trong giai đoạn này, chị em thường sẽ lúc nào cũng cảm thất khó chịu, dễ nổi nóng và hay cáu gắt cho dù là lý do vụn vặt. Sở dĩ các chị dễ thay đổi tâm trạng bởi lúc này nhan sắc không còn xinh đẹp, ngoại hình sồ sề hơn, da đen sạm hơn, bộ phận sinh dục bị teo nhỏ, cảm giác đau rát khi giao hợp đã khiến cho người phụ nữ mặc cảm với bản thân, e ngại chuyện phòng the,…
- Chu kì kinh không đều: Chu kì kinh của chị em sẽ diễn ra một cách “lệnh lạc”, lượng máu kinh thường ít và có màu sẫm; bên cạnh đó cũng có hiện tượng rong kinh hoặc cường kinh,…
- Bốc hỏa: Có khoảng trên 70% phụ nữ tiền mãn kinh gặp bốc hỏa. Tần suất có thể gặp 1 lần hoặc nhiều lần trong ngày. Tình trạng bốc hỏa sẽ diễn ra khi: Luồng khí nóng từ phần trên cơ thể bốc lên mắt, mặt, đầu rồi lan ra toàn thân; đi cùng với đó là tim đập nhanh và thân nhiệt tăng, …
- Mất ngủ: Bốc hỏa kéo dài sẽ khiến phụ nữ bị khó ngủ. Đặc biệt, nếu bốc hỏa xuất hiện vào ban đêm thì có thể làm đổ mồ hôi ở vùng lưng, gây ra cảm giác ớn lạnh và mất ngủ.
Cách bổ sung estrogen cho nữ giới
Sau tuổi 30, buồng trứng ở cơ thể phụ nữ bắt đầu giảm hoạt động dẫn tới lượng hoóc môn sinh dục nữ bắt đầu bị suy giảm. Chính vì thế, đây chính là thời điểm bắt đầu phải bổ sung estrogen cho cơ thể. Khoa học đã chứng minh, nếu cơ thể phụ nữ được bổ sung estrogen ngay từ thời điểm này và duy trì một cách đều đặn sẽ giúp chị em kéo dài tuổi xuân thêm ít nhất là 10 năm nữa.
Hiện nay, có khá nhiều phương pháp để bổ sung estrogen hoặc kích thích cơ thể sản sinh nội tiết tố tự nhiên. 4 phương pháp phổ biến phải kể đến đó là:
Liệu pháp thay thế hormone (HRT)
Liệu pháp thay thế hormone được hiểu là liệu pháp giúp tăng cường hoặc thay thế hormone tự nhiên trong cơ thể với hormone của giới tính mà bạn mong muốn được sở hữu. Liệu pháp giúp bạn tạo ra và duy trì những đặc điểm nam tính hoặc nữ tính trên cơ thể.
Việc sử dụng liệu pháp thay thế hormon là một phương pháp bổ sung nội tiết tố nữ estrogen khá phổ biển. Ngoài khả năng làm giảm nhẹ các triệu chứng của mãn kinh, phương pháp này còn giúp ngăn ngừa các nguy cơ liên quan đến những rối loạn sau khi mãn kinh, chẳng hạn như chứng loãng xương và các bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch… Tuy nhiên phụ nữ dùng HRT cũng đứng trước một số rủi ro nhất định.
Ưu điểm:
- Điều trị hiệu quả các triệu chứng bộc lộ rõ của giai đoạn mãn kinh.
- Ngăn ngừa được bệnh loãng xương, các bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch…
Nhược điểm:
Liệu pháp thay thế hormone làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư vú. Các nghiên cứu chỉ ra rằng có mối liên quan giữa ung thư vú và liệu pháp thay thế hormone. Tuy nhiên, nguy cơ ung thư vú tăng lên ở những người sử dụng liệu pháp kéo dài và giảm đi khi dừng sử dụng liệu pháp.
Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng
Việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng nhằm bổ sung phytoestrogen và các chất chống oxy hóa từ các thực phẩm trong tự nhiên: đậu nành, đu đủ xanh, tỏi, vừng…giúp tăng cường sản sinh estrogen tự nhiên.
Ưu điểm: An toàn, lành tính, dễ áp dụng.
Nhược điểm:
- Tác dụng chậm.
- Chỉ phát huy với những người mới bước vào giai đoạn tiền mãn kinh khi Estrogen từ buồng trứng vẫn còn tiết ra đều đặn (tuy số lượng ít).
- Nếu dừng việc bổ sung sẽ mất tác dụng.
Bổ sung phytosteron từ các sản phẩm hỗ trợ
Phytoestrogen là các chất chiết xuất từ thực vật hoặc các chất chuyển hoá của chúng, có thể tạo nên đáp ứng sinh học giống như tác dụng của các estrogen nội sinh.
Phytoestrogen là thành phần có thể gặp với hàm lượng tương đối cao ở nhiều thực phẩm quen thuộc, đặc biệt trong đậu nành và các thực phẩm được chế biến từ đậu nành. Việc sử dụng các thực phẩm này, đặc biệt là các loại giàu isoflavon bước đầu tỏ ra có tác dụng có lợi trên một số rối loạn mãn kinh.
Ưu điểm: Hiệu quả nhanh hơn việc điều chỉnh dinh dưỡng, nhưng chậm hơn liệu pháp hormone, an toàn, dễ sử dụng.
Nhược điểm:
- Do Phytoestrogens có hoạt tính tương tự như estrogen trên các mô trong cơ thể, về mặt lý thuyết có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú.
- Tăng nguy cơ suy giảm nhận thức và mất trí nhớ.
- Gây hiện tượng lệ thuộc vào sản phẩm, suy giảm chức năng buồng trứng.
Kích thích cơ thể sản sinh estrogen tự nhiên
Sự phối hợp các dược liệu tự nhiên như Kacip fatimah, lá trầu không, sữa ong chúa tươi, đông trùng hạ thảo, chiết xuất mầm đậu nành giúp mang hiệu quả ngay từ những lần sử dụng đầu tiên nhờ bổ sung được một phần phytoestrogen vào cơ thể. Ngoài ra còn tác động trực tiếp lên buồng trứng, nuôi dưỡng buồng trứng khỏe mạnh, giúp cơ thể sản sinh estrogen tự nhiên.
Ưu điểm:
- Vừa tác dụng trong những lần sử dụng đầu tiên (bổ sung Phytoestrogen) vừa giải quyết gốc rễ vấn đề (giúp buồng trứng khỏe mạnh).
- Người dùng không bị lệ thuộc vào sản phẩm, chỉ cần dùng sản phẩm theo đợt điều trị.
Nhược điểm:
- Cần duy trì thuốc thường xuyên, ngưng hiệu quả khi không sử dụng.
Trên đây là những chia sẻ của Metaherb về nội tiết tố đặc trưng ở nữ giới – estrogen. Sự thiếu hụt về estrogen gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ, sinh lý và sắc đẹp ở nữ giới. Vì thế, chị em nên chú ý bổ sung nội tiết tố cho cơ thể, đặc biệt là sau độ tuổi 30. Tuy nhiên, cần lựa chọn phương pháp phù hợp, tránh ảnh hưởng đến sức khoẻ lâu dài.
Nếu còn thắc mắc, vui lòng để lại bình luận bên dưới bài viết, các dược sĩ của Metaherb sẽ phản hồi sớm nhất.
Có thể bạn quan tâm
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!