10 công dụng tuyệt vời của cây mơ tam thể trong điều trị các bệnh lỵ amip, diệt giun sán, ruột kích thích, tiêu chảy,…
Mơ tam thể được biết đến nhiều với tên gọi là mơ lông, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, điều trị cách bệnh liên quan đến đường tiêu hoá như hội chứng ruột kích thích, lỵ amip, giun sán,…Ngoài ra, loại dược liệu này còn là nguyên liệu cho một số các món ăn.
Có thể bạn quan tâm
Tên khác: Mơ leo, Dây mơ lông, Dây mơ tròn, Ngưu bì đống, lá thúi địch.
Tên khoa học:Paederia tomentosa.
Họ khoa học: Thuộc họ Cà phê – Rubiaceae.
Đặc điểm sinh học
Mô tả
Mơ tam thể là loài dây leo, chiều cao trung bình khoảng 1m. Lá cây mọc đối xứng, có hình trứng hay mác dài, gốc lá tròn hay hình tim, cuống dài. Mặt trên phiến lá có màu xanh, mặt dưới có lông nhỏ màu trắng. Hoa có 5 cánh, màu tím nhạt, tràng hình ống mọc thành xim kép ở lá hoặc đầu cành. Quả mọc hình cầu có đài tồn tại màu vàng nâu, bóng. Cây ra hoa vào tháng 7-11, có quả từ tháng 8 đến tháng giêng năm sau.
Bộ phận dùng, thu hái- chế biến
Toàn bộ cây mơ tam thể đều được sử dụng, bao gồm cả phần rễ.
Mơ tam thể thường mọc hoang ở những hàng rào, nhiều nơi trong nước ta và thường được thu hái vào mùa hè, riêng rễ cây được thu hái vào mùa thu và đông, rửa sạch, phơi khô.
Thành phần hóa học
Trong cây mơ tam thể chứa một số thành phần hoá học chủ yếu như:
- Asperuloside
- Paederoside
- Scanderoside
- Acid paederosidic
- Deacetylasperuloside
- Arbutin.
Vị thuốc Mơ tam thể
1. Tính vị
Vị ngọt, hơi đắng, tính bình.
2. Tác dụng dược lý
Nghiên cứu hiện đại cho thấy mơ tam thể có chứa hoạt chất tương tự kháng sinh nên nó giúp kháng viêm, tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh hiệu quả. Bên cạnh đó thành phần paederin (alkaloid) cũng thể hiện hoạt tính sinh lý cao đối với hệ thần kinh của người.
Theo y học cổ truyền, lá mơ có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, khu phong, lợi thấp, kích thích tiêu hóa, kháng viêm, giảm đau, hoạt huyết, tiêu sưng, giảm ho. Chủ trị các chứng:
- Tiêu chảy
- Ăn không tiêu
- Đau nhức xương khớp
- Phong thấp
- Kiết lỵ, lỵ amid
- Suy dinh dưỡng, tiêu hóa kém ở trẻ em
- Ho gà
- Chấn thương, nhiễm trùng ngoài da
- Viêm tai giữa và một số căn bệnh khác.
3. Chủ trị, liều dùng
Mơ tam thể thường được chủ trị trong một số trường hợp dưới đây:
- Co thắt túi mật và dạ dày ruột, tê đau do ngoại thương
- Trẻ em cam tích, tiêu hoá kém và suy dinh dưỡng
- Viêm gan vàng da, viêm ruột
- Viêm khí quản, ho gà, lao phổi
- Phong thấp đau nhức gân cốt, đòn ngã tổn thương
- Giảm bạch cầu gây ra bởi bức xạ
- Nhiễm độc bởi phosphor hữu cơ trong các sản phẩm nông nghiệp
Liều dùng được khuyến khích đối với dược liệu này là 15-16g, dạng thuốc sắc.
Bài thuốc từ cây mơ tam thể
1. Chữa bệnh kiết lỵ
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của cây mơ tam thể đó là có khả năng chữa các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa mà ở đây chính là căn bệnh kiết lỵ ở thời điểm bệnh đang nhẹ.
Chuẩn bị: 1 nắm lá mơ tam thể, 1 quả trứng gà.
Cách làm: Đem lá mơ lông đi rửa sạch, thái nhỏ rồi bỏ vào một chiếc bát. Tiến hành đập trứng gà vào bát chứa lá mơ tam thể và trộn đều hỗn hợp cho hòa quyện. Lấy lá chuối bọc lại và nướng lên cho chính sau đó bỏ ra sử dụng. Trong trường hợp không có lá chuối có thể trực tiếp rán trứng với mơ lông để sử dụng.
Lưu ý: Bệnh nhân bị mắc bệnh kiết lỵ nên sử dụng 3 lần mỗi ngày vào sáng, trưa và tối. Kiên trì thực hiện trong khoảng vài ngày sẽ thấy tình trạng bệnh được cải thiện một cách rõ rệt.
2. Chữa tiêu chảy do nóng
Vào thời điểm mua hè sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho căn bệnh tiêu chảy bùng phát, trong đó nguyên nhân chính gây bệnh có thể kể đến là nhiệt độ quá nóng. Biểu hiện đầu tiên của căn bệnh này đó là tình trạng khát nước, đại tiện phân có mùi tanh, nước tiểu có màu vàng, bụng đau quặn, hậu môn nóng rát. Để chữa trị căn bệnh này bằng mơ tam thể, mọi người làm theo cách sau đây:
Chuẩn bị: Lá mơ 20g, nụ sim 10g,
Cách làm: Đem lá mơ tam thể và nụ sim đi rửa sạch, để ráo nước rồi mang đi sao vàng. Cho toàn bộ nguyên liệu trên vào ấm sắc với 600ml đến khi cạn còn 200ml thì bỏ ra bát và dùng trong ngày. Chú ý nên sử dụng khi nước thuốc còn ấm và chia ra mỗi ngày 2 lần để thuốc đạt được hiệu quả cao nhất.
3. Chữa bệnh xương khớp
Quá trình lão hóa do tuổi tác khiến người cao tuổi dễ dàng mắc các bệnh liên quan đến xương khớp như phong tê thấp, đau lưng nhức mỏi do thay đổi thời tiết, thoái hóa xương khớp.
Để giúp giảm đi những cơn đau xương khớp hiệu quả, mọi người tham khảo phương pháp sử dụng lá mơ tam thể sau đây:
Nguyên liệu: Lá và thân cây mơ lông, 1 lít rượu trắng
Cách làm: Đem lá và thân cây mơ tam thể đi rửa sạch bằng nước rồi để khô, ráo nước. Sau đó, cho nguyên liệu đi sao vàng rồi để vào bình thủy tinh sạch cùng 1 lít rượu để ngâm. Để rượu ở nơi khô thoáng tránh ánh nắng trực tiếp, sau khoảng 15 ngày là có thể đem ra uống hàng ngày.
Mỗi ngày nên uống 2 chén sau mỗi bữa ăn, ngoài ra người bệnh có thể sử dụng để xoa bóp lên các vùng xương khớp bị đau giúp quá trình phục hồi được diễn ra nhanh hơn.
4. Chữa hội chứng ruột kích thích
Một trong những biểu hiện của hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng co thắt đó chính là hiện tượng đi đại tiện nhiều lần, không kiểm soát được khả năng đại tiểu tiện hoặc vừa ăn xong đã buồn đi vệ sinh. Tuy rằng căn bệnh này không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng con người, nhưng hậu quả mà nó đem lại là vô cùng lớn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Theo các chuyên gia, để giúp điều trị căn bệnh này có thể sử dụng lá mơ tam thể, gừng tươi và trứng gà làm thành bài thuốc như sau:
Chuẩn bị: 100g lá mơ lông, 10 gừng tươi, 1 quả trứng gà
Cách làm: Lá mơ tam thể và gừng tươi chúng ta đem đi rửa sạch. Lá mơ thì đem đi băm nhỏ, còn gừng thì đem giã nhuyễn và chắt ra một ít nước cốt. Cho hỗn hợp trên vào một chiếc bát sau đó cho lòng đỏ trứng gà vào và đánh đều lên. Sau đó cho vào nồi hấp cách thủy trong khoảng thời gian 10 phút rồi bỏ ra bát để sử dụng.
Kiên trì thực hiện theo phương pháp này trong khoảng thời gian 15 ngày liên tiếp, mỗi ngày nên ăn 1 lần bạn sẽ thấy được những hiệu quả rõ ràng mà phương pháp này đem lại.
5. Trị bệnh viêm tai
Theo Đông y, lá mơ có vị đắng, tính mát thường được sử dụng để sát khuẩn rất tốt. Vì vậy, mơ tam thể thường được các chuyên gia YHCT sử dụng nhằm cải thiện tình trạng bệnh viêm tai do vi khuẩn gây ra.
Để thực hiện bài thuốc này, mọi người chỉ cần lấy lá mơ tam thể hơ nóng dưới lửa đến khi lá khô, quăn lại thì bỏ ra, để hơi ấm rồi cho vào tai bị viêm nhiễm. Phương pháp này đem lại cảm giác dễ chịu, thoải mái cho người bệnh từ đó cải thiện các cơn đau hiệu quả.
6. Chữa bí tiểu tiện
Bệnh nhân bị mắc các bệnh liên quan đến thận thường gây ra những biểu hiện như bí tiểu, tiểu tiện ít từ đó khiến cho hoạt động sinh hoạt hàng ngày gặp khó khăn. Nếu không khắc phục có thể dẫn đến một số căn bệnh nguy hiểm như thận hư, suy thận, thận ứ nước…Để chữa trị căn bệnh này thì người bệnh cần thực hiện theo bài thuốc sau đây:
Nguyên liệu: 1 nắm lá mơ tam thể.
Thực hiện: Bỏ lá mơ lông khô hoặc tươi vào trong ấm sắc cùng với nước để lấy thuốc uống, sử dụng hàng ngày trong vòng 1-2 tháng. Kiên trì thực hiện sẽ cảm nhận thấy dấu hiệu tích cực mà biện pháp này mang lại.
7. Tẩy giun sán có trong dạ dày
Trong dạ dày chúng ta có chứa rất nhiều các loại ký sinh gây hại như sán, giun kim, giun đũa… Để loại bỏ những tác nhân gây hại này, mọi người có thể sử dụng lá mơ tam thể theo cách sau:
Diệt trừ giun kim: Lấy 1 nắm lá mơ lông cùng với phần ngọn của cây đi rửa sạch, giã nát rồi cho vào nồi đun sôi với 500ml nước sau đó để nguội. Dùng ống tiêm vệ sinh sạch sẽ sau đó bơm thụt vào phía sau hậu môn trước khi đi ngủ khoảng 2 – 3 phút thì giun sẽ bị loại bỏ.
Loại bỏ giun đũa: Sử dụng 50g lá mơ tam thể rửa sạch để ráo nước sau đó mang đi giã nát. Chắt nước cốt qua tấm vải sạch sau đó thêm một chút muối tinh và sử dụng hàng ngày vào mỗi buổi sáng sớm. Sau 2 ngày thực hiện thì giun sẽ tự động chui ra ngoài.
8. Ngăn ngừa suy dinh dưỡng ở trẻ em
Suy dinh dưỡng ở trẻ có thể dẫn đến những vấn đề nguy hiểm như khiến trẻ còi cọc, các chức năng không hoạt động tốt, dễ sinh bệnh. Để ngăn ngừa tình trạng này, áp dụng bài thuốc dưới đây:
- Chuẩn bị: 20g rễ cây lá mơ và 1 cái dạ dày lợn
- Cách dùng: Cà 2 nguyên liệu đem rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào nồi hầm nhừ. Thêm một ít gia vị vào cho trẻ ăn 2 tháng 1 lần.
9. Chữa bệnh ho gà
Kiên trì áp dụng bài thuốc từ mơ tam thể, kết hợp cùng với một số nguyên liệu khác có thể điều trị bệnh ho gà dứt điểm. Ngoài ra phương pháp này rất an toàn, người bệnh hoàn toàn có thể an tâm áp dụng.
- Chuẩn bị: 150g lá mơ, 250g đẹt ác, 250g cỏ mần trầu, 250g cỏ mực, 250g rễ chanh, 50g gừng tươi, 100g vỏ quýt, 150g cam thảo dây, 250g rau má, đường kính.
- Cách dùng: Tất cả các vị thuốc đem sắc cùng 6 lít nước. Nấu cạn còn 1 lít thêm đường vào sao cho hơi ngọt ngọt là được. Chia uống 3 lần, mỗi ngày 1 thang.
10. Điều trị bệnh thấp khớp
Để điều trị dứt điểm bệnh thấp khớp, người bệnh áp dụng cách sau:
- Chuẩn bị: 60g lá mơ tươi
- Cách dùng: Đun sôi 300ml nước rồi cho lá mơ vào. Nấu thêm 15 phút nữa, vớt bỏ xác lá. Nước giữ lại để nguội còn hơi âm ấm uống hết trong 1 lần.
Lưu ý khi sử dụng mơ tam thể chữa bệnh
Mơ tam thể khá lành tính, người bệnh có thể an tâm sử dụng để chữa bệnh hoặc làm gia vị ăn sống. Tuy nhiên, dù dùng với múc đích gì vẫn nên sơ chế bằng cách ngâm với nước muối khoảng 20 phút trước khi dùng để khử khuẩn.
Ngoài ra, một số người có thể dị ứng với thành phần của vị dược liệu này nên cần sử dụng chậm rãi trong giai đoạn đầu để thử phản ứng với các bài thuốc. Nếu có dấu hiệu bất thường, bạn nên ngưng sử dụng ngay lập tức. Tốt nhất nên hỏi ý kiến chuyên gia, bác sĩ trước khi sử dụng.
Bên trên là những thông tin về đặc điểm, phân bổ cũng như công dụng của cây mơ tam thể trong việc chữa và điều trị bệnh hiệu quả. Để có thể đạt được tác dụng chữa bệnh tốt nhất, mọi người nên nắm rõ đặc điểm cũng như công dụng và cách áp dụng các bài thuốc, tránh sử dụng lá mơ lông sai mục đích từ đó dẫn đến nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Nếu còn thắc mắc, vui lòng để lại bình luận bên dưới bài viết, các dược sĩ của Metaherb sẽ phản hồi một cách sớm nhất.
Xem thêm:Cây rung rúc với 8 bài thuốc trị đau nhức xương khớp, viêm khí quản, lao phổi, mụn nhọt hiệu quả
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!