Lõi tiền với 6 bài thuốc điều trị đau nhức xương khớp, tiểu buốt, tiểu dắt, trĩ ngoại,…hiệu quả

Tác giả: Metaherb

Lõi tiền không chỉ là loài thực vật thân thảo mọc hoang, nó còn là dược liệu hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp, trĩ ngoại, sa tử cung, trị rắn cắn,…hiệu quả. Dưới đây là thông tin chi tiết về dược liệu mà Metaherb đã tổng hợp.

Có thể bạn quan tâm

Hoàng đằng chân vịt với công dụng trị kiết lỵ, vêm tai, trĩ,…hiệu quả

9 tác dụng trị bệnh hiệu quả từ hoàng đằng

6 bài thuốc từ hoàng liên gai trị bệnh về gan, kiết lỵ, kích thích tiêu hoá,…hiệu quả

Tên gọi khác: Dây mối, Đại cung đằng, Phấn cơ đốc, Xạ chen (dân tộc Tày),…

Danh pháp khoa học: Stephania longa Lour

Họ: Tiết dê (Menispermaceae)

Đặc điểm dược liệu lõi tiền

1. Mô tả

Cùng với các dược liệu hoàng đằng, hoàng đằng chân vịt,…lõi tiền cũng thuộc họ Tiết dê với thân dây leo, thường mọc bà sát mặt đất hoặc cuốn vào những cây gỗ lớn để leo lên. Cây có thân mềm, nhẵn với những đường vạch dọc. Cây có chiều dài trung bình khi trưởng thành khoảng 2 – 4m. Cây có rễ rất dài, ăn sâu vào trong lòng đất, bám rễ rất tốt ngay cả trên điều kiện đất khô hạn.

Lá lõi tiền mọc so le nhau và có hình ba cạn, dần thuôn nhọn về phía đầu. Lá dài khoảng 3 – 9 cm và rộng khoảng 2 – 6cm. Phiến lá có mặt trên nhẵn, màu xanh lục sẫm, mặt dưới thường nhạt hơn. Gân lá có hình chân vịt, nổi rõ ở mặt dưới. Cuống lá dài và dính vào phiến lá.

Hoa dược liệu khá nhỏ và có màu lục vàng, mọc thành cụm ở kẽ lá. Cuống hoa thường rất ngắn. Quả hạch, hình quả trứng, hơi dẹt, dài khoảng 6mm và rộng khoảng 4 – 5mm. Khi chín, quả chuyển dần sang màu đỏ. Hạt có hình móng ngựa, u lồi và có gốc cạnh.

Cây lõi tiền thường ra hoa vào tháng 4 – 6 và ra quả vào tháng 7 – 9 hàng năm. Cây tái sinh chủ yếu từ hạt, phần gốc và rễ vẫn có khả năng tái sinh cây chồi.

2. Phân bố

Trên thế giới, cây lõi tiền được tìm thấy nhiều ở một số quốc gia châu Á như Trung Quốc, Thái Lan, Philippin, Lào,…

Ở nước ta, cây lõi tiền thường phân bố rộng khắp trên mọi địa hình từ đồi núi thấp, trung du và cả vùng đồng bằng, đặc biệt là các tỉnh vùng núi phía Bắc. Cây thường phát triển nhanh ở vùng ẩm ướt, nhiều ánh sáng nhưng không chịu được ngập úng như bờ mương, đồng ruộng, ven bìa rừng, bờ rào quanh nhà,…

3. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và cách bảo quản

Bộ phận dùng: Cành, lá, rễ của dược liệu lõi tiền là những bộ phận được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh.
Thu hái: Có thể thu hái quanh năm.
Chế biến: Sau khi thu hái, đem dược liệu rửa sạch sau đó cắt khúc thành từng đoạn nhỏ. Có thể sử dụng dược liệu trực tiếp ở dạng tươi hoặc đem phơi, sấy khô nguyên liệu để sử dụng dần.
Cách bảo quản: Nếu sử dụng ở dạng tươi, nên sử dụng dược liệu trong ngày thu hái để đảm bảo những dược tính trong dược liệu một cách tối đa. Trong trường hợp sử dụng ở dạng khô, cần lưu trữ dược liệu bằng túi ni lông đóng kín, để ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp cũng như ẩm ướt.

4. Thành phần hóa học

Lõi tiền không phải là dược liệu quá đa dạng về thành phần. Nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra rằng thân và rễ cây lõi tiền có chứa một số dẫn xuất của hoạt chất alkaloid thuộc nhóm hasubanan.

Thành phần cây lõi tiền — Lõi tiền chứa thành phần hoá học đơn giản nhưng mang dược tính cao

Vị thuốc cây lõi tiền

1. Tín vị, quy kinh

Tính vị: Vị đắng, tính mát.
Quy kinh: Chưa có bài báo cáo nào về mục này.

2. Tác dụng dược lý

Mặc dù không chứa các thành phần đa dạng như một số loài dược liệu khác, song những thành phần từ lõi tiền lại mang lại nhiều công dụng trị bệnh hiệu quả được các chuyên gia đông y đánh giá khá cao. Dược liệu này có thể ứng dụng trong một số bài thuốc điều trị các bệnh dưới đây:

Công dụng: Lõi tiền có công dụng thanh nhiệt, giải độc, thông tiện, tiêu sưng phù, tiêu thũng và lợi thấp.
Chủ trì: Điều trị chứng tiểu tiện khó khăn, tiểu nhắt, tiểu rát, phù nề, đau nhức xương khớp, viêm thận,…

3. Cách dùng và liều dùng

Cách dùng: Có thể sử dụng ở dạng tươi hoặc khô, độc vị hoặc kết hợp với các vị thuốc khác dưới dạng thuốc sắc.
Liều lượng sử dụng: Các chuyên gia khuyến nghị liều lượng thích hợp để sử dụng lõi tiền trong một ngày là 6 – 12 gram ở dạng khô hoặc 20 – 30 gram ở dạng tươi. Tuy nhiên, liều lượng có thể thay đổi tùy vào tình trạng bệnh cũng như mục đích sử dụng.

Các bài thuốc chữa bệnh từ cây lõi tiền

1. Lợi tiểu, trừ thấp

Đây là 2 chứng bệnh dễ gặp phải ở những người cao tuổi với các biểu hiện như tiểu tiện khó khăn, chân tay có tình trạng phù, đau nhức xương khớp. Để điều trị hiệu quả các triệu chứng kể trên, người bệnh có thể áp dụng bài thuốc từ lõi tiền với một số dược liệu sau:

Nguyên liệu: 10gr dây lõi tiền khô (hoặc 20gr ở dạng tươi), 6 – 10gr mã đề, 10gr đậu đen và 6gr mộc thông.
Cách thực hiện: Mang toàn bộ nguyên liệu đã chuẩn bị sắc cùng với 700 – 750ml nước. Sắc cô đặc đến khi còn lại khoảng 200ml. Chắt lọc lấy phần nước rồi chia thành 2 – 3 phần nhỏ để uống hết trong ngày. Nên dùng khi thuốc còn nóng.

Công dụng cây lõi tiền — Áp dụng bài thuốc từ cây lõi tiền hỗ trợ lợi tiểu

2. Chữa bệnh trĩ ngoại, sa tử cung ở nữ giới

Để điều trị chứng bệnh này, người bệnh chỉ cần sử dụng độc vị dược liệu lõi tiền và thực hiện theo bài thuốc dưới đây:

Nguyên liệu: Một nắm rễ dây lõi tiền.
Cách thực hiện: Rễ dây lõi tiền sau khi rửa sạch đem nấu cùng với 3 lít nước để xông hơi. Thực hiện mỗi ngày 1 lần vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ. Đối với các trường hợp bệnh tình vừa mới khởi phát, áp dụng 3 – 4 lần để có thể điều trị dứt điểm.

3. Chữa vết thương do rắn cắn

Đa phần các loài rắn đều tiết ra độc tính cao khi cắn. Vì thế, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện để xử lý vết thương kịp thời, để lâu có thể dẫn đến tình trạng nguy kịch và tử vong. Bài thuốc chữa rắn cắn từ cây lõi tiền dưới đây chỉ có tác dụng tham khảo và sơ cứu ngay khi vừa bị rắn cắn, không có công dụng trị độc vết thương.

Nguyên liệu: Lá cây lõi tiền và lá tiết dê mỗi vị 50gr.
Cách thực hiện: Rửa sạch hai loại lá cây trên rồi giã nát. Thêm một ít nước ấm, khuấy đều để các tinh chất ra hoàn toàn. Lọc lấy phần nước để uống, phần bã dùng để đắp trực tiếp lên vị trí bị rắn cắn.

4. Trị chứng tiểu buốt, tiểu dắt

Đây là những dấu hiệu xuất hiện cảnh báo chức năng thận đã suy giảm. Lúc này, ngoài cách sử dụng thuốc bổ trợ, người bệnh có thể áp dụng bài thuốc từ dây lõi tiền theo cách dưới đây để giảm thiểu các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu dắt do bệnh gây ra.

Nguyên liệu: 15gr dây lõi tiền khô hoặc 30gr ở dạng tươi. Hoặc có thể sử dụng 10gr rễ cây lõi tiền khô hay 20gr ở dạng tươi.
Cách thực hiện: Đem dược liệu rửa sạch qua nhiều lần nước để loại bỏ bụi bẩn rồi cho vào nồi nước tiến hành sắc để lấy nước dùng. Dùng nước sắc mỗi ngày thay cho nước trà.

5. Chữa đau nhức xương khớp do phong tê thấp

Hầu hết các dược liệu thuộc họ Tiết dê đều có công dụng điều trị hiệu quả các bệnh đau nhức xương khớp, lõi tiền cũng không ngoại lệ. Để áp dụng hiệu quả bài thuốc này, người bệnh thực hiện như sau:

Nguyên liệu: Sử dụng 10gr dây lõi tiền khô hoặc 20gr ở dạng tươi cùng với 10gr hạt ý dĩ và 10gr cốt khí củ.
Cách thực hiện: Mang một thang thuốc trên sắc để lấy nước dùng. Có thể chia thành nhiều lần uống trong ngày.

Trị đau nhức xương khớp từ lõi tiền — Lõi tiền hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp hiệu quả

6. Trị mụn nhọt vừa mới bị hoặc tái phát

Lõi tiền là dược liệu có tính mát nên được chỉ định điều trị mụn nội tiết do nóng trong gây nên. Để áp dụng bài thuốc này, người bệnh kiên trì thực hiện bài thuốc sau:

Nguyên liệu: 12gr dây lõi tiền cùng với đương quy và cây ngải cứu (càng và lá) mỗi vị 8gr.
Cách thực hiện: Làm sạch toàn bộ nguyên liệu đã được chuẩn bị rồi cho vào nồi cùng với 700ml nước. Tiến hành sắc trên ngọn lửa nhỏ khoảng 10 – 15 phút là có thể tắt bếp. Chắt lọc lấy phần nước và sử dụng thay cho nước trà hằng ngày.

Lưu ý khi áp dụng các bài thuốc từ cây lõi tiền

Các dược liệu dân gian mặc dù mang lại những hiệu quả nhất định và khá an toàn trong điều trị, tuy nhiên, sử dụng không đúng cách có thể gây ra một số ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ. Vì thế, khi áp dụng bài thuốc từ dược liệu lõi tiền, người bệnh cần tuân thủ một số lưu ý như sau:

Do sử dụng dược liệu dưới dạng thô, không được tách chiết riêng thành phần dược tính nên khi vào cơ thể, người bệnh không chỉ phải hấp thu các dược chất mà còn hấp thu các tạp chất khác. Điều này vô hình chung khiến thời gian để bài thuốc phát huy tác dụng lâu hơn so với các phương pháp điều trị khác. Vì thế, người bệnh cần kiên trì khi áp dụng bài thuốc từ dược liệu này.
Hiệu quả của bài thuốc đối với mỗi người là không giống nhau bởi tình trạng bệnh cũng như khả năng hấp thu ở mỗi cơ địa là khác nhau.
Người bệnh kiên trì áp dụng các bài thuốc không có nghĩa là lạm dụng chúng bởi các phương pháp chữa bệnh từ dược liệu tự nhiên chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh nên người bệnh không nên xem đây là phương pháp điều trị duy nhất mà cần tuân thủ theo chỉ định dùng thuốc của bác sĩ.
Một số người có thể dị ứng với thành phần của dược liệu nên trong quá trình sử dụng, nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường cần ngưng các bài thuốc ngay lập tức.
Cần kết hợp với chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, tăng cường tập luyện thể dục thể thao để tăng sức đề kháng cho cơ thể, hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả hơn.

Trên đây là đặc điểm, vị thuốc cũng như cách áp dụng dược liệu lõi tiền để chữa bệnh. Đây là những bài thuốc khá hiệu quả và an toàn, người bệnh có thể chia sẻ cho những người có mắc các căn bệnh kể trên. Nếu còn thắc mắc, hãy để lại bình luận bên dưới bài viết, chúng tôi sẽ phản hồi một cách sớm nhất.